Makatulong Dagitoy a Saludsod a Mangsalbar iti Biag

[Nabulod ti ladawan a naaramat]

[Maudi iti Tallo a Paset]

7. SAKIT ITI TIAN [ABDOMINAL PAIN]
Narikna ni Roberto, 54, ti saan a nasayaat a kasasaad ti tianna iti maysa a rabii. Iti sumuno a bigat, uray no saan a napudot ti temperatura ti bagina, agpigpigerger latta. Gapu iti daytoy a situasionna, intaray ni Baketna tapno agpakonsulta iti doktorna, ngem di masarakan ti doktor ti rason ken puon ti sakit isu nga imbaonna daytoy iti lokal nga ER.


Ngem idi nakasangpetda iti ER, awanen ti marikna ni Roberto a simtomas malaksid laeng ti pannakabannog wenno panagkapsutna ken di makatalna. Normal ti rukod ti temperatura iti bagina, ken nagsardeng metten nga agpigpigerger. Kapilitan nga imbaw-ing dagiti ER personnel ti atensionda iti sabali a pasiente nga addaan ti nakarkaro a sakit. Ngem pagammuamta di makatalna ni Roberto ket makarikna iti nakaro nga ut-ot. Limmagto ti rukod ti temperatura ti bagina iti 104 F, ket gapu iti daytoy, ti kaso ni Roberto ti nakaalertuan dagiti medical personnel.


Maysa nga ER doktor ti nangeksamen ken ni Roberto. Intalmeg ti doktor ti tian daytoy, ngem awan ti marikna ni Roberto a sakit. Mariribukan ti doktor gapu iti nangato a gurigor. Dagus nga imbaga ti doktor a maisayangkat ti abdominal CT scan with contrast [paggiddiatan], maysa a klase ti rayo-X [x-ray] a mangipakita saan laeng a dagiti tultulang no di pay ti amin nga organo ti bagi. Imminum ni Roberto iti dye [pangtina] tapno makita ti sibubukel a GI tract daytoy. Makita ditoy nga agsagsagaba ni Roberto iti apendisitis ket naduktalan ti apendix daytoy a nadislokasion iti orihinal a lugarna. Iti daytoy a napasamak ken ni Roberto, maadal ken saludsoden iti doktor: "Kasapulan kadi ti abdominal CT scan ken dadduma pay a pagsubok sakbay a mapanak iti operating room?"


Nasorpresa ti doktor iti naduktalanna nga apendisitis gapu ta saan met nga agalen ni Roberto ti ut-ot a masansan a tumaud iti akinbaba nga akinkannawan a paset ti tian. Ket no saan koma a naisayangkat ti pagsubok a paggiddiatan [contrast], mabalin a bimtak ti apendix ket ad-adda nga iyegna ti makapatay a kasasaad. Dagus ngarud a naipan ni Roberto iti surgery room para iti emergency appendectomy.


Tunggal tawen, nasurok nga 250,000 nga Amerikano ti agsagaba iti apendisitis. Kaaduan kadakuada ti saan nga umno ti pannakaduktal ti puon ti sakit [misdiagnosed]. Dagiti kaarngi a sakit ti apendisitis a kondision kas iti ovarian cyst, tubal pregnancy, sumagmamano a porma ti diverticulitis [maysa a klase ti panagletteg/panagbussog dagiti bagbagis] ken makaakar a seksual pelvic inflammatory disease [PID].


Dagiti dadduma pay a makagapu: panagletteg/panagbussog manipud iti ulser, sakit ti gallbladder wenno liver abscess- ken uray pay ti sakit ti kidney ken colon cancer. Isu a ti kasayaatan nga aramiden sakbay a maisayangkat ti maysa nga operasion wenno surgical procedure, penken nga umuna iti doktor ken maisayangkat amin a kasayaatan a pagsubok a makatulong ti panangtakkuat ti puon iti sakit.



8. PANAGPASNGAY [CHILDBIRTH]- awan ti nakasagana a panagplano para iti maysa nga "obstetrical emergency," ngem mapasamak latta daytoy ti inaldaw. No dadduma agbalin a komplikasion ti panagpasngay nangruna iti biang ti ina ken maladaga.


Ket no kalikaguman a maipasngay ti anakmo iti nasayaat a pannaripato, damagen iti obstetrician: "Asino ken ania a klase dagiti doktor iti ospital ti rumbeng a mangtaming kadakami iti anakko no inkaso nga adda emerhensia wenno kellaat a panagpasngayko?"


Anesthesiologists- isuda ti matungpal nga agireseta iti agas ken agited ti anesthesia kabayatan ti operasion. Kanayonda nga adda iti uneg ti operating room no inkaso a maisayangkat ti cesarean section wenno premature labor ken dadduma pay a serioso a komplikasion. No adda pannakabalinna, penken nga umuna ti kanayon a kaadda ti anesthesiologist iti ospital.


Pasiente met dagiti kaippasngay a maladaga, ket rumbeng a maipaayanda ti nasayaat a pannakataming. Kasta met a kasapulan dagiti maladaga ti pediatrician a nakasagana nga agnanayon. Mabalin a kasapulan dagiti maladaga iti emergency treatment kalpasan ti panagpasngay ti ina, uray pay no naipasngay ti maladaga iti nasayaat a kasasaad.


Ti napintas a lugar iti ospital para kadagiti maladaga isu ti kaadda ti "neonatal intensive care unit" a nakasagana para ti pagkasapulan ti maladaga. Daytoy a pasilidad ket aramaten dagiti kaippasngay a maladaga nga addaan iti kritikal a problema. Ngarud, siguraduen ti kapintasan ken natalged a pagpasngayan nga ospital. Ngem no awan ti kastoy a kapintas nga ospital iti lugaryo, kasarita a nasayaat ti OB doktor tapno pagsaritaan ti emergency contigency plan para iti panagpasngay.



9. CHILD'S HEAD TRAUMA- saantayo kanayon nga adda a mangkita iti ar-aramiden dagiti annaktayo. No dadduma, maitim-og ti uloda wenno matnagda. Nupay dagitoy a pannakadunor ket paset ti panagay-ayamda, minor accidents ken uray pay ti pannakaabuso dagiti ubbing ti mamataud iti pannakadadael ti mata ken utekda. Mangipakita dagitoy nga ubbing ti sabali wenno panagbaliw nga ugali ket daytoy ti senial ken makapatay a problema ti head trauma.


No madlaw a sabali ti ar-aramiden ti anakmo iti dati nga ugalina ken kasta met a masansan a makaturturog ti riknana, dinaka ikaskaso ken mariribukan, nasaysayaat nga ipan daytoy iti doktor ken saludsoden: "Karaman kadi ti head injury wenno trauma iti ipakpakita ti anakko a simtomas?"


Tunggal tawen, adda maipagarup nga 1.4 milion nga Amerikano ti agsagsagaba iti traumatic brain injury, ket maipakita a daytoy ti kangrunaan a rason ti ipupusay ken ti kaawan mabalinan dagiti ubbing ken agtutubo. 


Dagiti simtomas- managpanpanunun, nakaro; isuda ti mangdegdeg ti problema. Maipagarup a bekkelen wenno agsardeng ti danum iti lawlaw ti utek ken duri. Nakarkaro a serioso ti tumaud a problema no adda panagdur-as ti panagpussuak ti dara manipud iti mapigis wenno madadael a blood vessels iti lugar ti utek [awaganda iti subdural hematoma]- kasapulan ngarud ti madagdagus nga operasion iti pannakataming daytoy. Ti "retinal hemorrhage" [panagdara ti mata]- makita ti alisto a panagbaliwna, daytoy ti tumulong iti doktor a mangsukimat ti puon ti sakit nga awaganda iti "shaken baby syndrome" ken manipud iti agsublisubli a pannakadunor gapu iti panagay-ayam.


Dagiti dadduma a senial ken panageksamen nga aramiden ti doktor: panagkapuy dagiti takiag ken gurong, wenno abnormal a panagresponde ti kiday. Masubok dagitoy babaen iti CT scan ken full eye and neurological exam. Kapintasan a salaknib? Dagiti Helmet...



10. MACULAR DEGENARATION- apektaranna ti sentro ti panagkita ken tumaud daytoy kadagiti agtawen iti singkuenta anyos, daytoy pay ti kunada a "reaching crisis levels." Daytoy ti kangrunaan a sakit a makaapektar ken pagbuldingan dagiti Amerikano. Nasurok a 10 milion a tattao ti nasapa a mapukawan ti panagkita gapu iti nasao a sakit, agarup 200,000 ti baro a kaso iti tunggal tawen. No maduktalan nga adda kenka ti macular degeneration, kasarita ti opthamologist ken saludsoden: "Kas nangegakon, makatulong kadi dagiti baro a medisina nga Avastin ken Lucentis iti kasasaad ti matak?"


Idi Hunio 2006, rimmuar ti dua nga importante nga agas ket nagbalin daytoy a pagsasaritaan gapu ti alisto a panagdur-as ti biag dagiti pasiente. 

Ti Lucentis- inaprobaran ti FDA, saanna laeng a pagsardengen ti panagprogreso ti macular degeneration ngem ketdi pasublienna ti dati ken nalawag a panagkita. 

Ti Avastin- naaprobaran met daytoy a pagagas iti colon cancer ken ar-aramaten metten dagiti opthalmologist a mangtulong iti macular degeneration. Kasarita ti doktor maipanggep iti pagsayaatan dagiti mata amangan no makatulong daytoy [ti Lucentis ken Avastin] kenka.*

MAKATULONG DAGITOY A SALUDSOD A MANGSALBAR ITI BIAG

Rudy Ram. Rumbaoa

Dagiti Koleksion a Daniw, Sarita, Kanta ken Dadduma Pay

wwwsalunatkenmedisina.blogspot.com

[Nabulod ti ladawan a naaramat]

[Maikadua iti Tallo a Paset]



4. KANSER TI SUSO-
Narigat a mabasa ti napalabas a mammograms ni Marizeny gapu ti kinapuskol/nasedsed/padapada a susona. Pimmusay ti ina daytoy iti breast cancer, ket ni Marizeny, agtawen iti 49, madanagan ken mariribukan ket kayatna a maagasan daytoy. Nupay kasta, agparang a kasla normal dagiti agsumbangir a susona. Dinamagna: "Kayatko a ma-ultrasoundnak uray no negatibo ti resulta ti mammogramko?"


Agpayso, adda masuspetsa a bukol nga ipakita ti ultrasound a malibtawan a mabasa ti mammogram. Nakompirma babaen ti sumagmamano a pagsubok nga adda kanser daytoy. Kalpasan iti lima a tawen, ammo ni Marizeny a naalana ti nagtaud a tumor iti immuna a tukad ti sakit. Naipaay ken naawatna ti umisu a pannakaagas ket ita, maysan a cancer-free.


Ti maadaltayo: saanna kayat a sawen a nasaysayaat ti ultrasound ngem ti tradisional a mammograms. Ti kinapudnona, maysa ketdi a kombinasion dagitoy dua a pagsubok ti mangted iti nalawag ken nasayaat a resulta. Ti mammography ket maysa kadagiti maar-aramat pay laeng a "screening" kasta met iti breast ultrasound ken MRI, ti ad-adda a mangpapintas ti epektibo ti screenings ken diagnosis.


Kuna ni Freya Schnabel, MD, Chief of Breast Surgery iti Columbia University Medical Center, New York City, "Saan a maymaysa ti pakausaran ti Breast Cancer Screening. Rumbeng a marukod iti tunggal tao-- kas ti pasiente nga adda iti risgo ti kanser ti suso ken ti kinapuskol/nasedsed/padapada a suso."


Ti mammography ket saan a makuna a sensitibo a pagsubok iti babbai nga addaan ti napuskol/nasedsed/padapada a suso, ngem makatulong ti ultrasound iti nayon a pagsubok. No ti babai ket asideg a mairisgo iti daytoy a sakit, ti MRI ti kasapulan ken maiparbeng a pagsubok. Ngem nangina ti magastos.


Kasarita ti internist wenno gynecologist sakbay a maisayangkat ti mammogram maipanggep iti situasion ti salun-atmo ken saludsoden ti maipanggep iti ultrasound. Iti kasta, agpadakayo a makaibaga no manayonan pay ti sabali a pagsubok. Ket sakbay a ma-biopsy-ka, kiddawen ti resulta dagiti naglabas a pagsubok tapno adda makuna a "second opinion."



5. SAKIT ITI BARUKONG-- no makarikna iti gulpe a panagsakit iti barukong, sa in-inut a lumabas a mapan iti akinkannigid a takiagmo, adda panaglamiis, panagsidduker ken panagdanag, mabalin a mapasamak kenka ti panakaatake iti puso. Ad-adda a marikna dagiti lallaki dagitoy a simtomas ngem dagiti babbai, ti atake iti puso ti masansan a di pannakasukimat ti puon ti sakit.


No awananka kadagitoy maibaga a simtomas ngem masansan a makarikna ti panagsakit iti akinkannawan a paset ti barukong, saan unay a naut-ot, mariknam a nakurang ti panagangesmo [SOB wenno shortness of breath], heartburn, panagbubussog ti tian a di agpukaw, tumawag nga insigida iti ambulansia wenno kasarita ti maysa a tao nga ammona ti agmaneho ta itaraynaka iti kaatsigan nga ospital-- iti ER ken saludsoden iti doktor: "Mapasamak kadi kaniak ti atake iti puso? Ditay' koma agtaktak-- mabalin kadi a mangala ken masubok ti enzymes-ko?"


No ti piskel iti puso ket saan a marasionan iti tumutop a dara, ti maperdi a piskel ket ruk-atanna dagiti enzymes nga agturong iti pagayusan ti dara. Mabalin a maisayangkat ti sabali a pagsubok iti ER. Ngem ti simple a panagala iti dara para iti panangsubok ket alisto a marukod ti bilang dagitoy nga enzymes ket nalawag nga ipakita ti resulta a mapaspasangasangan ti panagatake iti puso.



6. ATAKE [STROKE]-- kalpasan ti rugi/pagdamuan [onset] ti atake, adda tallo nga oras nga opurtunidad nga agtomar iti clot-busting drugs a mangsalbar iti biag. Agparang dagiti simtomas ti atake iti nagduduma a paset ti bagi, ngem kaaduan nga atake ket tumaud iti utek. Dagiti pagsenialan a kas ti gulpe a narigat a panagsao/panagbalikas wenno pannakariribuk ti panunot, saanna a maaramat dagiti takiag, saka, ken paralisado ti rupa-- masansan iti maysa a bangir. 


No dadduma, tumaud ti atake iti kalkalainganna [mild] ken awanan daytoy iti simtomas, ngem nupay kasta, importante ti pannakatamingna. No kas pagarigan iti panunotmo dumteng ti panagatake, saan nga agpamayang, tumawag iti ambulansia wenno kasarita ti maysa nga am-ammom ta umaynaka itulod iti ER. Saludsoden iti doktor: "Adda kadi atake a mapaspasamak kaniak? Kasano ti tinomarko nga clot-busting drugs?"


Tunggal 45 a segundo, adda latta mapasamak nga atake uray sadino a paset iti lubong. Ti "clot-busting medication" a maawagan pay iti "tissue plasminogen activator [TPA]" ket runawenna ti napalet/nagtitipkel a dara tapno pabassitenna ti perdision ken lapdanna ti tumaud a simtomas. Ngem laglagipen: "maaramat laeng daytoy a medisina iti umuna a tallo nga oras ti panagatake." No ti panunot ken bukod a pammati a nasaysayaat a maitarayka iti ospital--aramiden. Wenno kasapulan ti medisina para iti kastoy a situasion, dumawat. Ken siguraduen a maeksamenka tapno ammo ti rason no apay a mapaspasamak kenka daytoy.




[Adda tuloyna...]

MAKATULONG DAGITOY A SALUDSOD A MANGSALBAR ITI BIAG

Rudy Ram. Rumbaoa

Dagiti Koleksion a Daniw, Sarita, Kanta ken Dadduma Pay

wwwsalunatkenmedisina.blogspot.com

Makatulong Dagitoy a Saludsod a Mangsalbar Iti Biag

[Nabulod ti ladawan a naaramat]

[Umuna iti Tallo a Paset]

"SANGAPULO a minutos," daytoy ti masansan a maited a tiempo ken oras a pannakisarita iti doktor. No pasiaren ti maysa nga internist, pediatrician wenno espesialista, daytoy ti tiempo a pannakisarita iti doktor a kasapulan met ti mangngagas a denggen ti kayatmo nga ipulong wenno iyasug kenkuana ken mangikeddeng no ania ti aramidenna, kasta met ti pannakailawlawag a husto ti rekomendasion ti pannakatamingmo.

Tapno maaramid ti kaaduan a tiempo, uray iti emergency room, nasken a nakasaganaka. Agsaludsod iti doktor tapno maammuam ti direkta a sungbatna. Ti doktor ket obligado a mangammo ti pudno a pakaseknan ti maseknan/pasiente. Kayatna ngarud a sawen a maisayangkat ti ad-adu pay a pagsubok tapno mapaneknekan a saan a pagduaduaan dagiti sungbatna, napimpintas no maamuan ti opinyonna seknan ti simtomas ken ti pannakaagas ti an-anayem.


Kuna ti maysa a surgeon babaen iti bukodna nga ekspiriensa, naduktalanna nga adda dagiti kangrunaan a masaludsod mainaig kadagiti maitudo a simtomas ken situasion a maisupadi iti agbalin a resulta ti pannakataming ti pasiente-- "ket daytoy ti makatulong a mangsalbar iti biagmo." Dagitoy dagiti kondision ken saludsod a rumbeng ken nasken a maammuan iti doktor:

1. UT-OT ITI LIKUD KEN DAGITI NAGSUSUOPAN-*
Dagitoy tumaud nga ut-ot ket masansan a resulta ti pannakadesgrasia wenno panaglakay/panagbaket. Ngem no dadduma, ti ut-ot a marikna nga agbayag iti bagi ket adda iparparangarangna nga adda dakes a mapaspasamak kenka. Dimo koma baybay-an. Adda dagiti makapatay a sakit a kaarngi met laeng iti daytoy ket importante unay a malapdan ti panagramram ti ut-ot iti kabiitan a panawen. No masansan a maka-ekspiriensaka ti panagut-ot iti likud wenno kadagiti susuopmo, saludsoden iti doktor: "Malaksid iti arthritis wenno dagiti dunor, ania kadi ti makagapu iti panagut-ot ti likud ken iti susuopko?"

Mabalin a dagitoy ti posible a makagapu:
*Prostate Cancer-- wenno dadduma a klase ti problema a sakit iti tian-- ti prostate, pancreatic cancers ken kidney stones ket pataudenna ti nasakit ken naut-ot a likud, masansan a kasla dumuyok ken kasla iwaen ti kutsilio ti marikna iti nagtengnga wenno iti baba a paset ti likud. Dagitoy a panagsukimat ti puon ti sakit ket saan a maitudo nga isu't gapu ti panagut-ot ngem malibtawan no dadduma gapu ta kaaduan kadagiti tattao nga agsagaba iti kastoy ket saan a mapakuyogan iti sakit ti likud nga addaan ti kanser wenno bato, daytoy ti rason a dida pakadanagan ti marikna nga ut-ot. Adda dagiti maitudo a panagsukimat ti puon ti sakit mairaman ditoy ti PSA wenno Prostate Specific Antigen tests ken CT scans. Saludsoden iti doktor no ania ti kasayaatan a pagsubok, ken no mabalin, iyuman iti maysa nga espesialista.


*Osteoporosis-- ti panagingpis ken panagkapsut dagiti tultulang ket masansan a maigapu iti kinalakay/kinabaket, ngem mabalin metten a tumaud/mapasamak daytoy a sakit kadagiti agtutubo. Mangrugi iti bassit a pannakailigis/bullo/tukkol iti duri [spine] ken dadduma pay a paset ti bagi ti posible a pagtaudan ti ut-ot. Ti bone density screening ket saan a nasakit a pagsubok, maysa a noninvasive test a masansan nga irekomendar ti doktor para kadagiti post-menopausal a babbai wenno iti pamilia nga addaan iti pakasaritaan ti daytoy [family history]. Ti gagangay a panagagas ket karaman ti pannakaiyadu iti ipauneg a calcium ken bitamina D kadagiti taraon, kasta metten ti medisina a Fosamax, Actonel ken Boniva.


*Lyme Disease-- masansan a marikna ti ut-ot kadagiti nagsusuopan nga adda kannayonna a "bull's eye rash." Agpangato agingga iti 25 a porsiento dagiti biktima ti Lyme Disease a saan nga agparang ti bull's eye rash ken dida ikankano ti ut-ot nga adda koneksionna iti nagsuopan. Ti Lyme ket masansan a mayakar babaen iti "deer ticks." No maduktalan iti nasapa, nalaka a maagasan ti Lyme disease babaen iti antibiotics. Ngem no maduktalan daytoy iti mabayag, ti panagagas ket kompleks ken adda epektona a nakadadanag iti bagi.


*Lupus [Systemic Lupus Erythematosus, wenno SLE]-- nadagsen ken mabayag daytoy a sakit ken agparang iti porma kas nangisit a "kulibangbang" ken nagatel daytoy iti rupa, a sarunoen ti nakaut-ot-ot a nagsusuopan. Iti panagsukimat ti puon ti sakit [diagnose], maala ti dara tapno maeksamen ken maadal ti simtomas ken pakasaritaan ti nagbalin a sakit ti maseknan. Mairaman ditoy ti anti-inflammatory medicines a pangagas iti daytoy a klase ti sakit.


*Panagbussog/panagdakkel dagiti nagsusuopan-- mabalin pay a daytoy ket senial ti impeksion. Masansan a maala ti danum manipud iti nagsuopan tapno masubok. No adda impeksion kas iti staph, maireseta ti antibiotics nga agas. Laglagipen: "makapatay ti impeksion no saan a madagus a mataming." Saan koma nga urayen a dumakkel ken agut-ot dagiti nagsusuopan.


*Bone Cancer-- no dadduma, tumaud ti ut-ot gapu ti bone cancer kasta metten ti kanser a nagwarasen iti tultulang. Ti duri ken paragpag ti masansan a pakariknaan ken pakakitaan ti daytoy a sakit. Ngem kadagiti tattao nga addaan ti kanser iti nagduduma a paset ti bagi ket alistona a maala ti bone cancer.



2. SAKIT TI ULO-
Tinawagan ni Lakay Mundo, agtawen ti 57, ti kabsatna a babai tapno ibagana ti sakit ti ulo a mariknana. Napasamak daytoyen idi kenkuana iti rabii nga ipapanna iti kuartoda nga agasawa-- nasakit nga ulo ti sinagabana. Timmawag iti kabigatanna ti kabsatna a babai tapno ammuenna ti kasasaad ni Lakay Mundo ngem dina ma-kontak. 

Tinawaganna ti asawa ti Lakay iti trabahona. Naibaon ketdi ti maysa a karrubada tapno ammuenna no ania ti napasamak iti Lakay ket ditoy a naduktalanna a nakapakleb iti datar, natayen ti Lakay. Nasdaaw ti naibaon. Naammuan a pimmusay ti Lakay iti "lethal brain aneurysm."


Maagasan ti "aneurysm" no masapa daytoy a maduktalan. No makarikna iti di mailawlawag, agawan-agadda a sakit ti ulo wenno agsakit ti ulo a kasla dumuyok ti ut-otna, nasken nga agpakita iti doktor ket saludsoden kenkuana: "Daytoy ti karanggasan a panagsakit ti ulok iti intero a panagbiagko-- daytoy kadi ket aneurysm?"


Adda sumagmamano a klase ti sakit ti ulo: "cluster," "sinus" ken "migrane." Ti aneurysm ket saan a maibilang a sakit ti ulo; daytoy ket makuna nga abnormal a panaglapad wenno panagdakkel dagiti blood vessels. Itden ti aneurysm ti naut-ot ken di mailawlawag a panagsakit ti ulo no agbettak dagiti blood vessels ken no sumrek ti dara iti utek.


Makuna a tumaud ti aneurysm gapu iti depekto ti pannakayanak wenno tumaud daytoy iti bumaybayag bassit. Natakuatan nga adda 5% iti populasion ti addaan iti klase ti aneurysm iti utek ket mabalin a bumtak daytoy iti ania man nga oras. No agut-ot ti ulo a sarunoen ti panagrurusok ken panagsarua, panagkissiw wenno dadduma pay a klase ti neyolohikal a simtomas, dagdagusen ti mapan iti ER wenno tumawag ti tulong.



3. TRANGKASO- kuna ti kaaduan a tattao, ti trangkaso ket maysa laeng a mangriribuk wenno panggulo iti salun-at. Ngem para kadagiti immune-compromised, agdepende iti tawen ken no nadagsen ken nabayagen ti sakit- "makuna a makapatay ti trangkaso."


Tunggal tawen, adda 36,000 nga Amerikano ti matay gapu iti trangkaso wenno ti komplikasion, ken nasurok nga 200, 000 ti mayospital. Ngem kasano nga ammon no adda kenka daytoy?

Aggapu ti trangkaso iti maysa a virus ket masansan nga agbayag daytoy a sakit manipud tallo agingga iti uppat nga aldaw. Dagiti simtomas a pagilasinan: ti kaadda ti gurigor, panaglammin, ut-ot ken sakit, makapasagureng nga agong ken namaga nga uyek. Ngem no dagitoy a simtomas ti agbayag iti sumagmamano nga aldaw nga awan ti pagpiaanna, kasapulan nga agpakonsulta ken saludsoden iti doktor: "Nakabutbuteng ti marikriknak. Ania ti ammom a rason no apay a mapaspasamak kaniak daytoy?"

[Adda Tuloyna...]

MAKATULONG DAGITOY A SALUDSOD A MANGSALBAR ITI BIAG

Rudy Ram. Rumbaoa

Dagiti Koleksion a Daniw, Sarita, Kanta ken Dadduma Pay

wwwsalunatkenmedisina.blogspot.com