Jul 10, 2011

Ania daytoy Presbyopia?


[nabulod ti ladawan: Ti Presbyopia]



Ania daytoy Presbyopia? 
ni Rudy Ram. Rumbaoa
[source: www.filamobserverarticles.blogspot.com/Di Nakapappapati Ngem Pudno]
TI mata ti silaw ti bagi. No mangrugin nga agkudrep ti panagkita, kayatna ngarud a sawen nga umay ti sipnget- a sarunoen ti panagbulsek. Ditay' koma ngarud baybay-an ti kinapateg ti panagkita ta isu ti mangted ti kinalawag iti intero a bagi. Ngem ania daytoy makunkuna a "Presbyopia?" Ti kayat a sawen ti Presbyopia isu daytay pannakapukaw ti mata ti abilidadna a mangibaw-ing iti panagpokus wenno panangipamaysana a mangkita wenno mangsirig kadagiti banag nga asideg kenkuana. Saan a sakit ti Presbyopia, ngem paset ti kina-naturalesa ti mataengan a mata nga apektaranna iti isu amin a seknan ti tawen. Masansan a tumaud daytoy kadagiti agtawen iti 45.

No ubing ti tao, natural a dagiti mata ket adda abilidadna a mangbaliw ti bileg ti kitkitaen wenno nakapokus kenkuana. Nupay kasta, no madanon ti tao ti nagtengnga a tawen [middle ages] ti kuarenta, agbaliw ti abilidad dagiti mata nga agipukos ket in-inut nga agpukaw ti bilegna. Daytoy natural a panagbaliw ti aw-awaganda iti "Presbyopia," agpusipos dagiti bukel ti mata manipud iti kaadda ti "dynamic focusing range" agingga a maitipon ti pokus a dimo ammo no daytoy ket "natural refractive error."

Dagiti indibidual nga agtawen iti nababbaba ngem 40, mabalin nga iladawan ken agakem dagiti mata kas maysa nga "auto focus camera." Iti makuna nga auto focus camera, agbalin a maymaysa daytoy nga agala iti nasidsidap a ladawan kas punto ti kamera iti dayta a direksion a makita. No aglabesen ti tawen a 40, ti presbyopic eye ket agbanag a "fixed focus camera." Ti fixed-focus cameras ti makuna a kapintasan kadagiti amin a basic cameras, awanan daytoy iti adjustable lens wenno ibagay a lente.

Ania ti makagapu?
Adda lente iti uneg dagiti mata a nakalupkopan iti piskel [wenno lasag]. No dagiti piskel ket umilet wenno agkuretret, agbaliw ti sukog ti lente iti mata ket gapu iti daytoy, agbaliw ti bileg ti ipokus dagiti mata. Agtultuloy ti panagdakkel dagiti lente iti mata agingga a sibibiag ti tao. Nupay kasta, addaan dagiti lente iti kapsula tapno mabakudan a serraan iti ania man a sumrek kenkuana. Ket iti tiempo a madanonan ti tawen a kuarenta, agbaliw ken agbalin a nasedsed wenno napuskol dagiti lente uray kasano ti katangken ti piskel tapno pekkelenna, saanen a kabaelan ti lente ti agbennat ket mapukaw dagiti mata ti dinamiko nga abilidad ti panagsirig ken agbalin daytoy a fixed focus camera.


*No nasurok a kuarenta ti tawen ti tao ken saanna a mamira ti adayo a banag, ngem nalawag ti panagkitana no daytoy ket umasideg iti dayta a banag a saan nga agusar iti anteohos [sarming ti mata].
--seknanna amin ti presbyopic. Natural daytoy a proseso iti mataengan ken imposible a maliklikan. Iladawan ti situasion a maysa daytoy a myopic [nearsighted]. Daytoy a kaso ket natural refractive error no apay a mangipaay iti panagkurrap ti panagkita iti maysa a banag nga adda iti adayo, ngem nalawag no adda iti asideg.

Kaaduan a tattao a myopic ti agusar iti anteohos a pagkita iti adayo ket agbalin a presbyopic- simple, gapu ta ikkatenda ti anteohosda tapno mamira a naimbag ti maysa a banag no asitganda. Nupay kasta, gapu iti rukod wenno grado ti kina-nearsightedness, agbalin a saaan a komportable ti panagbasa dagiti mata gapu iti distansia a nakaipokusanna. Wenno gapu ta dida kayat nga ikkaten dagiti anteohos no agbasada.

Ngem maresolbar daytoy babaen iti panagusar iti "bifocals." Masarakan ti bifocals iti kangatuan a paset ti lente a para iti distance vision ken iti akimbaba a paset daytoy para iti pagbasa wenno reading vision. Maaramid daytoy nga agpadpada nga adda man iti linia wenno awan. Maawagan iti standard bifocals ken maaramat a pagkita dagiti bifocals nga addaan iti linia. Ti "no-line" ket maawagan pay iti progressive; adda bileg ti bifocals iti akimbaba a paset ti lente nga agsukat kas met laeng iti lente. Ti asino man nga agaramat iti daytoy ket kasla nagusar metten iti regular nga anteohos a saan ketdi a bifocals.

*Kas pagarigan no nalawag ti panagkita iti adayo, ngem mayadayo ti basaen tapno laeng makita.
--iti daytoy a kaso, mabalin a kasapulan laeng iti makuna a reading glasses tapno makita a naimbag ti banag nga adda iti asideg. Kuna dagiti eksperto nga awan ti dakesna dagiti magatang a sarming a makuna nga over-the-counter, ngem nasaysayaat met laeng dagiti maireseta a reading glasses gapu ta koreherenda ti ania man nga astigmatism wenno diperensia iti nagbaetan dagiti dua a mata a rason a saan a maaramid ti magatang iti OTC a sarming.

*No dagiti mata ket agpadpada a nalawag ti pangkitana iti banag nga adda iti adayo ken asideg, ngem agkudrep itan ti panagkitada. Ania ngarud ti aramidem?
--maipagarup nga adda bassit kina-farsighted ti panagkita dagiti mata ket dimo ammo daytoy bayat ti panagbiagmo. No ubing ti seknan iti kina-farsighted, mapapati a saan a nabileg ti panagipokus dagiti mata. Ket no ubing pay ti tao, agbennat ti lente dagiti mata. Masansan pay a mapukaw dagiti mata a pasublien ti focusing power no agbennat ti lente iti uneg ti mata uray no ipalubosna a makita wenno mamira ti maysa a banag nga adda iti asideg. Agserbi daytoy refractive error kadagiti ubbing nga addaan daytoy a kaso gapu ta isuda ti makabalin a mangpagunay a nasayaat a saan nga agaramat iti anteohos.

No lumakay/bumaket ti tao, in-inut met a saanen a mabennat ti lente, mapukawna ti abilidadna nga agipokus gapu iti panagkapsut dagiti mata. Kadagiti farsighted a tattao, di mabayag, kasapulanda ti sarming tapno makakitada iti adayo. Agbalinto laeng a fully presbyopic no magtengda iti nasapa a tawen a kuarenta ken kasapulan nga agusarda iti bifocal wenno napigpigsa pay a reading glasses tapno mabigbigda a nasayaat ti maysa a banag wenno ti kayatda a basaen.

Makatulong kadi ti operasion para ti Presbyopia?
--saan a makatulong ti operasion tapno makoreher ti presbyopia. Nupay kasta, adda sumagmamano a techniques wenno wagas, ken surgical implants a makaipaay iti positibo a resulta iti biag ken mangpaimbag iti panagkita ti maysa a pasiente.

Maysa a wagas isu ti pannakiserrek ti maaw-awagan iti "monovision." Koreheren ti monovision ti maysa a mata a pagkita iti adayo [dominant eye], ken ti maysa a mata para iti asideg [non-dominant eye]. Gapu ta agkurrap ti maysa a mata, daytoy ti mangpabassit iti nalawag a panagkita, ngem daytoy ti kaalistuan a wagas dagiti pasiente tapno maaramatda ti kabaroanan a teknolohiya ta maipalubos kadakuada a saanda ken maliklikanda ti agusar iti sarming. Maaramid ti monovision babaen iti contact lenses wenno ti LASIK eye laser surgery. Sakbay a maisingasing ti LASIK eye surgery kadagiti pasiente, masapul ti contact lens trials tapno maammuan ti diperensia ti mata ken no ania ti rumbeng nga aramiden. Ngem no pilien a mataginayon ti pannakakoreher dagiti mata, naim-imbag ngarud ti permanent correction babaen iti LASIK eye laser surgery.

Sabali pay a maisingasing a pagpilian isu ti "multifocal intra-ocular lens." Maiserrek ti multifocal intra-ocular lens iti mata tapno suktanna ti natural a lente dagiti mata no maaramid ti katarata.

Maawagan pay iti ReSTOR ti multifocal intra-ocular lens. Napartuat ti ReSTOR [highly engineered] tapno paglasinenna ti lawag a sumrek kadagiti mata. Iti daytoy a situasion, agbalin a dua ti focal points ti mata--maysa ti distansia a pagkita ken ti sabali isu ti near vision. Maibilang a kosmetiko ken saan a koberan wenno bigbigen dagiti insurance carriers daytoy kabaroanan nga intra-ocular lens. Ngem iti ania man a pagkasapulan ti operasion a pang-katarata kasta met iti standard intra-ocular lens, ibaklay ti insurance carriers ti magastos.*

No comments:

Post a Comment