Pagtrabahuem ti Puso

[nabulod laeng ti ladawan a naaramat iti ababa a salaysay]

Pagtrabahuem ti Puso
ni Rudy Ram. Rumbaoa

Adda sumagmamano a rason no apay nga importante ti panag-ehersisyo. Kas koma iti ania man a bilang ti physical activity, ipababana ti agpadpada a systolic ken diastolic pressure ti dara no sadino a daytoy ti kangrunaan a makagapu iti makunkuna nga "arterial aging."  

ADU ti matawid iti pamilia- ti langa, kinabaknang, ti kinapolitiko, ken dadduma pay. Ngem inayon ti problema ti puso iti listaan.

Wen, ket maysa kadagiti kameng ti pamilia wenno kaasitgan a kadaraam ti addaan iti Coronary Artery Disease sakbay ti tawen a 60, mabalin ken posible a matawid daytoy a sakit. Ngem saan koma nga ipaima ti amin a pammabalaw iti pamiliam; ta adda met laeng kenka a mangliklik iti daytoy segun iti klase ti panagbiagmo [lifestyle]. Kitaen met koma dagiti makasabidong iti aglawlawmo a kas koma iti asuk ti sigarilio, pastrami, couch, kdpy. Ket no ammom ti kabusormo, masursurom a liklikan ken abaken dagitoy.

Iti inaldaw a panagbiag ti tao, iling-et ti bagi ti adu a taba ngem dagiti naluto a fast-food nga ipauneg. Kinapudnona, natural ti bagi a mangpuor iti taba. Mapuoran ti calories a sangsangkamaysa- ken no paggaayatmo ti agmulamula iti gardenmo, agbasa, wenno mapan iti banyo.

Para iti kasayaatan a salun-at, nasayaat no adda umisu nga ehersisyo ti bagi a mangpuor kadagiti taba iti nagbaetan ti 3,500 ken 6, 500 a calories iti tunggal lawas [wenno manipud 500 agingga iti 950 a calories iti tunggal aldaw]. Ta kaaduan a mapuoran a kalori ket manipud iti inaldaw nga aktibidad.

Ngem segun iti ipaneknek ti scientific data, adda mainayon a mapuoran a calories manipud iti general physical activities, ket gapu iti daytoy, kasapulan ti agarup 60 a minutos iti tunggal lawas nga stamina trainning tapno padur-asenna ti Cardiovascular activity ti heart rate ti puso agingga iti 80% wenno nangatngato pay a maibasar iti tawen [no makuenta- ikkissay ti 220 iti tawenmo]. Ket kasapulan ti stamina trainning tapno magun-od ti kasayaatan a salun-at iti porma ti tallo a sagbabaenten minutos a workouts iti tunggal lawas.

Adda sumagmamano a rason no apay nga importante ti panag-ehersisyo. Kas koma iti ania man a bilang ti physical activity, ipababana ti agpadpada a systolic ken diastolic pressure ti dara no sadino a daytoy ti kangrunaan a makagapu iti makunkuna nga "arterial aging."

Uray saggabassit a pannagna iti tunggal aldaw ket ibabana ti [LDL] Cholesterol ken ital-ona ti salun-at [HDL] Cholesterol, ket main-inut a maikkat ti panagletteg [inflammation]. Pagtrabahuen ti piskel iti kalainganna a pigsa tapno saan a magulpe nga agtrabaho dagiti piskel ti puso. Ti ehersisyo ti makatulong pay a mangpapigsa iti blood vessels babaen iti pannakapuersada nga agungap ken agbalin nga "elastic."

Maysa kadagiti importante a rason no apay a kasapulan ti ehersisyo ket tapno maliklikan iti idadagsen ti bagi. Mairisgo ti puso iti heart disease iti dua a wagas no kas pagarigan sobra ti dagsen ken no ti rukod ti siketmo ket umabot iti 40 inches, wenno nasursurok pay [para kadagiti lallaki], ken 35 inches, wenno nasursurok pay [para kadagiti babbai].

Dua ti itden a risgo iti sobra a kinataba. Umuna, al-alisto ti makaala iti sakit a kas iti nangato a presion ti dara, diabetes, lipid disorders a kas iti ingangato ti LDL levels, sleep apnea, wenno arthritis. Maikadua, al-alisto a mairisgo iti sakit gapu ta dagiti fat cells iti tian/boksit ket direkta a sagepsepenna ti hormones a mangpaadu iti panagletteg dagiti blood vessels.

Agdur-as ti salun-at ti cardiovascular iti uray laeng lima a porsiento a panangibaba ti timbang. Sabali pay a wagas a makatulong ket ti panangpukaw iti stress.